3- بصیرت دینی
یکی از توصیه های معصومین به شیعیان داشتن بصیرت است .
1-3 تعریف بصیرت : بصیرت یعنی بینش عمیق فکری در مسائل فکری و اجتماعی است، تا انسان فریب نخورد و باطل را به جای حق نپذیرد ، مورد سواستفاده دشمنان قرار نگیرد و دچار فتنه های اجتماعی نشود و معنای زندگی صحیح را بر مبنای رهنمود های دین بشناسد و پیرو امامان معصوم باشد.
مویدات و تاکیداتی که پیامبر و ائمه در زمینه داشتن بصیرت در زندگی می فرمایند :
*امام علی (ع) فرمود: نَظَرُ البَصَرِ لایُجدی إذا عَمِیَتِ البَصیره ؛ نگاه چشم فایده ندارد، آنگاه که چشم بصیرت کور باشد . " غرر الحکم حدیث 9972 "
*پیامبرخدا (ص)فرموده است : لَیسَ الأعمی مَن یعمی بَصَرُهُ ، اِنّما الأعمی مَن تَعمی بَصیَرتُه ؛ کور ،کسی نیست که چشمش نابینا باشد، همانا کور کسی است که چشم بصیرتش کور باشد .
2-3 فواید داشتن بصیرت
بصیرت در دین توصیه امامان به شیعه است کسی که دین خود را نشناسد با کوچکترین شبهه دچار انحراف می شود و با اغواگری افراد منحرف از مسلمانی فاصله میگیرد.پس اگر بصیرت باشد:
الف- فریب ادعاهای دروغین امام زمانی و خدایی مثل سید علی محمد باب را نمیخورند .
ب- شیعه هرگز با شنیدن چند شبهه در اعتقادات خود دچار تزلزل و شک نمی شود .
3-3 شاخص های بصیرت دینی :
شناخت حجت خدا و امامان معصوم و عقیده به امامت می باشد چه در عصر حضور و چه در دوران غیبت که در صورت نبود آن انسان به گمراهی کشیده می شود .
امام باقر(ع) به ابوحمزه می فرماید : ای اباحمزه ! هر گاه یکی از شما چند فرسخ بیرون می روید ، برای خودتان راهنما انتخاب می کنید ، شما به راه های آسمان ناآشنا تر از راه های زمین هستید پس برای خودت دلیل و راهنمایی بطلب . " اصول کافی ج1ص184 "
نتیجه : بصیرت تنها در امور دینی و اعتقادی نیست بلکه در امور اجتماعی هم باید بصیرت داشته باشد تا دچار انحراف نشود .
امام صادق در تشویق جوانان شیعه به معرفت آموزی صحیح و بابصیرت می فرماید:لَو اُتیتُ بِشابٍّ مِن شَباب الشّیعه لاَ یَتَفقَّهُ لأدَّبتُهُ.اگر جوانی از جوانان شیعه را نزد من آورند که دین خود را نمی شناسد ادبش می کنم این نشانه اهتمام امام به بصیرت دینی است تا افراد بر اساس نا آگاهی به انحراف کشیده نشود " الحیاه ج1ص54 بحارلانوار ج1ص 214 "
4- یاد خدا و ذکر او
یکی از موارد اخلاق فردی یاد خدا و ذکر او می باشد که نقش مهمی در پیشگیری از گناه و قرب به خدا دارد توصیه خداوند در قرآن و پیامبر در سفارش های اخلاقی شان آن است که همیشه به یاد خدا باشد هم یاد لفظی هم یاد قلبی
1- خدا در قرآن کریم بارها فرمود که به یاد خدا باشید فاذکرو الله
2- امیرالمومنین می فرماید:ذِکُررأسُ مالِ کُلِّ مومِن و رِبحُهُ السَّلامهُ مِنَ الشیطان یاد خدا سرمایه هر مومن است و دستاورد آن ایمنی از شیطان است } " غررالحکم حدیث 5157 "
آیه قرآنی : ألا بِذِکرِالله تَطمَئنُّ القُلُوب {رعد آیه 28}
چگونگی یاد خدا بودن : مقید بودن به واجبات الهی ترک گناهان و مشغول نشدن به مادیات از جلوه های یاد خدا بودن است . وقتی زندگی پیامبران و امامان را می بینم تکرار نام ذکر خدا از کارهای آنان بوده و دائم الذکر بودند .
انواع ذکر و یاد خدا بودن : 1-زبانی 2-عملی
ذکر خدا از کارهای پیامبران و امامان بوده است و نقل شده که رسول خدا دائم الذکر بودو تسبیحات حضرت زهرا(س) از ارزشمندترین یادگاری است که ذکر خدا را به ما می آموزد.
ذکر عملی : یعنی اینکه در همه صحنه ها و موقعیت هایی که ممکن است شیطان ما را وسوسه کند و به گناه بکشد به یاد خدا باشیم و گناه نکنیم. امام علی (ع) فرمود : ذکر دو گونه است :
1-ذکر در زمان مصیبت که نیکو و زیباست
2-ذکر و یاد خدا در هنگام حرام است که این یاد تو را از حرام و گناه باز می دارد« و اَفضَلُ مِن ذلِک ذِکرُالله عندَما حرّم علیک،فیکونُ ذِلکَ حاجزاً » خدا را هرگز از یاد نبریم" بحار الانوار ج75 ص5 "