عصر امام صادق (ع) از نظر اجتماعی فرهنگی و سیاسی فرصتی استثنایی برای ترویج فرهنگ اهل بیت (ع) بود که آن حضرت به خوبی از این موقعیت استفاده کردو علوم مختلف و گوناگون را به شاگردانش تعلیم داد از جمله مسائلی را که به خوبی بیان و تثبیت نمود مسئله غیبت امام مهدی (ع) و مسائل مربوط به مهدویت بود.
الف)تثبیت اصل مهدویت
اصل مهدویت و ظهور امامی که جهان را پر از عدل و داد کند از مسلمات دین اسلام و اتفاق بین همه مسلمین است
برای به وجود آمدن چنین اتفاقی تلاش‌های فراوانی توسط شخص پیامبر اکرم و جانشینان بعد از او از جمله حضرت صادق (ع) انجام گرفت که به چند نمونه اشاره می کنیم
ابان بن عثمان از امام صادق(ع) نقل نمود که پیامبر اکرم(ص) در حدیثی به علی علیه السلام فرمود جبرئیل همین الان نزد من بود و به من خبر داد قائمی که در آخرالزمان قیام می کند و زمین را پر از عدل می کند همچنان که از ظلم و ستم پر شده از نسل تو از فرزندان حسین (ع) است 1
ب) حکم منکران مهدی
با همه اتفاقی که بین مسلمین درباره حضرت مهدی وجود دارد وجود دارد، بوده اند و هستند کسانی که گاه مسئله مهدویت و اقرار به امامت آن حضرت را انکار می‌کنند حضرت صادق (ع) قبل از ولادت حضرت مهدی(ع) حکم منکران او را بیان کرده است صفوان بن مهران از امام صادق(ع) نقل نموده است که آن حضرت فرمود :کسی که به همه امامان اقرار کند و مهدی را انکار کند مانند کسی است که به همه پیامبران اقرار کند و نبوت محمد را انکار کند2
ج) تاکید وقوع غیبت
از مسائلی که سخت تلاش شده قبل از ولادت حضرت شیعه را برای آن آماده کنند مسئله دوران غیبت امام زمان (ع)است از شخص پیامبر اعظم گرفته تا امامان بعدی بر روی این مسئله تاکید نمودند اما حضرت صادق(ع) با توجه به فرصت که برای او پیش آمد بیش از امامان دیگر مسئله غیبت و طولانی بودن و سخت بودن آن را گوشزد فرموده است زراره امام صادق(ع) نقل کرده که فرمودند :به راستی برای قائم غیبتی قبل از اینکه قیام کند عرض کردم چرا ؟فرمود :به خاطر ترسی که دارم و با دستش به شکم خود اشاره کرد یعنی به خاطر کشته شدن البته منظور این نیست که حضرت از مرگ ترس دارد که برای اولیای الهی چنین ترسی راه ندارد بلکه ترس از این دارد که با کشته شدن او داستان عدل جهانی و آرزوی همیشگی بشریت تحقق نیابد3
د)پایداری بر امامت و ولایت در دوران غیبت
طولانی بودن غیبت از یک طرف سخت و دشوار بودن دینداری در آن دوران از طرف دیگر و وجود دشمنان منکران شبهات و زمینه گناه از طرف سوم پایداری بر امامت امامان (ع) را دشوار می سازند به این جهت است که حضرت صادق(ع) برثبات قدم در مسیر امامت و ولایت تاکید نموده است عبدالله بن سنان می گوید: من و پدرم بر امام صادق(ع) وارد شدیم حضرت فرمود: حال شما چگونه است آنگاه که به حالی در آید که امام هدایت‌گر را نبینید و نشانه (هدایت) را مشاهده نکنید و هیچکس نجات نیابد مگر آنکه دعای غریق را بخواند پدرم به امام گفت :در آن شب ظلمانی که چنین امری واقع شود چه کنم؟ فرمود: اما تا آن دوران را درک نمی کنید وچون آن امر واقع گردد با آنچه که از امامت دارید متمسک شوید تا امروز برایتان روشن گردد.4
1. الغیبه نعمانی، ب 14، ح 1
2. کمال الدین و تمام النعمه، ج 2، ح 1
3. اصول کافی ج 2، ح 18
4. کمال الدین و تمام النعمه، ج 2، ح 40
_61560329108.jpg)
_81578994186.png)
_01578994815.jpg)
